ειδική διαπαιδαγώγηση
Τι είναι το ειδικό παιδαγωγικό πρόγραμμα;
Με τον όρο ειδικό παιδαγωγικό εννοούμε το εξατομικευμένο πρόγραμμα παιδαγωγικής παρέμβασης.
Οι ειδικοί παιδαγωγοί, αξιολογούν τις ιδιαίτερες δυσκολίες και ελλείψεις του κάθε παιδιού και κατόπιν καταρτίζουν το κατάλληλο πρόγραμμα παιδαγωγικής παρέμβασης ανάλογα με τις ανάγκες του.
Η παιδαγωγική παρέμβαση πραγματοποιείται επιλέγοντας μεθόδους διδασκαλίας και εκπαιδευτικό υλικό που είναι κατάλληλα προσαρμοσμένο στις ανάγκες του παιδιού.
Το ειδικό παιδαγωγικό απευθύνεται σε νήπια, παιδιά και εφήβους με:
- Ειδικές μαθησιακές δυσκολίες (δυσλεξία, δυσορθογραφία, δυσγραφία, δυσαριθμησία)
- Γενικές μαθησιακές δυσκολίες
- Ανεπαρκή σχολική ετοιμότητα
- Οριακό ή χαμηλό νοητικό δυναμικό
- Ψυχοκινητική καθυστέρηση
- Σύνδρομο Ελλειμματική Προσοχής ή/και Υπερκινητικότητας
- Διάσπαση προσοχής
- Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές
- Εγκεφαλική βλάβη και νευρολογικής φύσης προβλήματα
- Αναπτυξιακή καθυστέρηση
- Ψυχοσυναισθηματική ανωριμότητα
- Κοινωνικό-πολιτισμική υστέρηση
Το ειδικό παιδαγωγικό περιλαμβάνει:
Αξιολόγηση δυσκολιών μάθησης
Η αξιολόγηση των δυσκολιών μάθησης στοχεύει στην κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος παρέμβασης που θα συμφωνεί με τις ανάγκες του κάθε παιδιού και πραγματοποιείται:
- εξετάζοντας το αναπτυξιακό και οικογενειακό ιστορικό του παιδιού
- μέσα από τη συνέντευξη με το παιδί, την παρατήρηση και τον άτυπο μαθησιακό έλεγχο (όπως έλεγχος ανάγνωσης, γραφής, ορθογραφίας, ικανότητας για φωνολογική επεξεργασία, ακουστικής και οπτικής αντίληψης)
- λαμβάνοντας υπόψη τις νοητικές ικανότητες του παιδιού.
Αποκατάσταση δυσκολιών μάθησης
Οι λόγοι που ένα παιδί δυσκολεύεται να μάθει μπορεί να αφορούν σε:
- Ενδογενείς παράγοντες. Ενδογενείς παράγοντες είναι οι παράγοντες που σχετίζονται με το ίδιο το παιδί. Αυτοί μπορεί να αφορούν σε γενετικούς παράγοντες, όπως για παράδειγμα χαμηλό νοητικό δυναμικό, εγκεφαλική βλάβη, νευρολογικές διαταραχές, ή σε συναισθηματικούς και ψυχολογικούς παράγοντες.
- Εξωγενείς παράγοντες. Εξωγενείς παράγοντες είναι οι παράγοντες που αναφέρονται στο περιβάλλον. Αυτοί μπορεί να αφορούν σε μια αδυναμία και πιθανή ακαμψία του σχολικού πλαισίου, σε ανεπαρκή εκπαιδευτικά ερεθίσματα και κοινωνικές και πολιτισμικές διαφορές, στη δυσκολία της οικογένειας για ποικίλους λόγους να υποστηρίξει το παιδί στη μαθησιακή διαδικασία.
- Συνδυασμό ενδογενών και εξωγενών παραγόντων.
Μπορούμε να συναντήσουμε δυσκολίες μάθησης σε παιδιά που παρουσιάζουν:
Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες
Ειδικές μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζουν τα παιδιά που έχουν φυσιολογική νοημοσύνη, δεν παρουσιάζουν κινητικές ή αισθητηριακές αναπηρίες, διαταραχές συναισθήματος ή κάποιο σύνδρομο, αλλά δυσκολεύονται να αναπτύξουν τις απαραίτητες δεξιότητες για να μάθουν και υπολείπονται σε σχέση με τα άλλα παιδιά της ίδιας χρονολογικής και νοητικής ηλικίας. Στις ειδικές μαθησιακές δυσκολίες συγκαταλέγονται:
- η Δυσλεξία
- η Δυσγραφία
- η Δυσορθογραφία
- η Δυσαριθμησία
Γενικές Μαθησιακές Δυσκολίες
Γενικές Μαθησιακές Δυσκολίες παρουσιάζουν τα παιδιά που εμφανίζουν μια ανωριμότητα ως προς τις δεξιότητες που αναμένονται για την ηλικία τους. Γενικές μαθησιακές δυσκολίες μπορεί να παρουσιάζουν τα παιδιά που εμφανίζουν:
- Οριακό ή χαμηλό νοητικό δυναμικό
- Ψυχοκινητική καθυστέρηση
- Ελλειμματική Προσοχή ή/και Υπερκινητικότητα
- Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές
- Αισθητηριακές αναπηρίες (όραση/ακοή)
- Εγκεφαλική βλάβη και νευρολογικής φύσης προβλήματα
- Ψυχοσυναισθηματική ανωριμότητα
- Κοινωνικο-πολιτισμική αποστέρηση
Πανελλήνιος Σύλλογος Λογοθεραπευτών - Ειδικών Παιδαγωγών Πτυχιούχων Πανεπιστημίου: www.logotherapia.gr